De tijd vliegt. We blikken terug op een jaar vol cultuur, historie en verrassingen in IJsselstein. Terugkijkend, valt vooral op hoeveel passie en creativiteit onze stad te bieden heeft. Van poëzie en kunst tot muziek en architectuur – het kwam allemaal voorbij. Een impressie van de highlights mag natuurlijk niet ontbreken.
Natuurlijk is dit geen volledig overzicht, maar slechts een greep uit wat Liefs uit IJsselstein dit jaar meemaakte. Je mist meer dan je ziet. Is dat geen uitspraak van Johan Cruijff?
Poëzieweek: Thuis in woorden
De Poëzieweek in januari trapte af met het thema ‘Thuis’. Poëzie als een huis van herinneringen, geuren en kleuren. In IJsselstein lijkt poëzie wat onder de radar te leven, maar dat betekent niet dat het ontbreekt. Dichters als Miek Borm, Mariola Dirkzwager en Francis van Doesburg brachten hun liefde voor taal tot leven. Miek verzamelde meerdere bundels, terwijl Mariola en Francis creatieve workshops en schrijfsessies organiseerden. En wat we op dat moment nog niet wisten: de allereerste dichtbundel van Mariola verscheen in november van dit jaar.
Ook Theater Pantalone deed aan poëzie, waarbij gedichten van Jeroen Ward een mooie aanvulling vormden op de schilderijen van Joost van Hoof. Toch mis ik nog iets groters: zoals een stadsdichter of een poëziefestival. Er wordt over gesproken, maar dat is niet voldoende. Een oproep aan iedereen: deel je poëziepassie, want deze stad heeft er ruimte voor.
Lokale kunst leeft: Podium voor talent
Kunstliefhebbers kwamen dit jaar volop aan hun trekken. Het Fulcotheater biedt niet alleen theater, maar ook ruim 150 meter aan expositieruimte. Tijdens Art & Wine-events bleken lokale kunst, live-muziek en een goed glas wijn een prima combinatie. Bijzonder was de diversiteit: van traditionele schilderkunst tot moderne lichtinstallaties. Helaas voor de enthousiaste organisatoren is net bekend geworden dat de kunstgalerij van Art & Wine de komende zeven maanden plaats moet maken voor werk van het Museum dat wegens een grote verbouwing een half jaar gesloten is. Iemand nog ruimte voor lokale kunst?
Op zondag 12 januari is de voorlopig laatste Art & Wine, dus grijp je kans. Ook in de bibliotheek en het stadhuis is er altijd plek voor kunst & creativiteit. Vele lokale talenten zoals Tonny Sturkenboom, Lex van Kordelaar, en Willem van der Wiel exposeerden hun werk. En ook de vitrines waren goed gevuld met de prachtige poppen van Trudie Thiery en de muizen van Leontine Schuijff.
Dit is ook cultuur: Kerken zijn cool
Bijzonder was het bezoek met gids aan onze prachtige Sint Nicolaas Basiliek. Veel mensen bezoeken kerken alleen op vakantie, terwijl er ook in de eigen woonplaats prachtige exemplaren te vinden zijn, zoals deze basiliek en de Oude Sint Nicolaaskerk. De basiliek, die in 1972 door paus Paulus VI de eretitel Basilica Minor kreeg, is een levend monument vol symboliek en indrukwekkende details, zoals het neogotische doopvont en een unieke preekstoel. Wist je dat de kerk gewoon iedere dag geopend is voor bezoekers?
Een van de hoogtepunten is het verhaal van het beeldje van Maria van Eiteren, gevonden rond 1200 bij een sloot. Het beeldje verdween steeds uit de kerk en werd telkens teruggevonden op dezelfde plek, wat leidde tot de bouw van een kapel en de jaarlijkse processie, de Ommedracht. Helaas werd een replica van dit bijzondere beeld, gemaakt door overleden stadsgenoot Hans Westand, enkele maanden geleden gestolen van de plek van de originele vindplaats. Nagekomen bericht van dochter Meriam: “Het bestuur van de Nicolaasparochie heeft het nu op zich genomen en gaat herstel regelen!”
Water en historie: Verhalen van de stadsgracht
Onze stad en het water – ze zijn onlosmakelijk verbonden. De Hollandsche IJssel bracht ons klei, industrie en historie. De stadsgracht speelde ook een belangrijke rol, onder andere voor de griendcultuur en het kolen- en turftransport. Overblijfselen van deze bedrijvigheid, zoals oude kolenschuren en vestingmuren, zijn nog zichtbaar.
Dit jaar ging ik weer eens mee met de Yselvaert, een echte aanrader. Schipper Theo vertelde nieuwe verhalen en wees op vergeten details. Je ziet IJsselstein op deze manier zoals het ooit begon: vanuit het water. Dankzij nieuwe routes zoals de Vestingvaart ervaar je het rijke verleden vanuit een uniek perspectief. Daarnaast kun je zelf varen langs historische plekken, zoals de nederzetting van de Hernhutters, om de rust en het verleden te ervaren. Het vaarseizoen begon op 28 april, en een tocht over het water is een ‘must’ voor wie IJsselstein echt wil leren kennen.
Cultuur inspireert: CultiTijd 2024
September stond in het teken van CultiTijd, waar het culturele seizoen feestelijk werd afgetrapt. Theater Pantalone vierde haar 15-jarig jubileum en bood workshops van djembé tot musical. In de binnenstad bezochten we een pop-up tentoonstelling in het Fulcotheater en spraken met Daan de Groot en Anastasia van der Lugt over het succesvolle jongerenevent Fulco’s Friday. De harpiste buiten het theater nam een voorschotje op het culturele festival Mevrouw Sprokkelhorst presenteert: La Vie en Rose in december.
Een bijzonder moment was de performance van Leah Jacob en Susi Rosenfeld in de bibliotheek. Met gitaarmuziek van Armando Albornoz vertelde ze verhalen over thuis. Het optreden benadrukte hoe kunst een brug kan slaan tussen verhalen en emoties. Deze maand liet zien hoe cultuur blijvende herinneringen kan creëren en een stad kan verrijken.
Historie vastgelegd: Van onschatbare waarde
Een bezoek aan Museum IJsselstein bracht me bij het werk van archeologen Wouter Hinrichs en Léon Coret. Hun missie? Archeologische vondsten digitaliseren en registreren. Een piepklein middeleeuws dobbelsteentje uit de collectie van stadsarcheoloog Remy Ooyevaar stal de show. Dankzij de Erfgoedwet van 2016 blijven deze vondsten eigendom van de vinder, wat het proces laagdrempelig en toegankelijk maakt.
Vrijwilligers zoals Anneke Radstake zorgen dat deze geschiedenis niet verloren gaat. Het enthousiasme van het team werkte aanstekelijk. Archeologie onthult niet alleen het verleden, maar ook onze gezamenlijke identiteit.
Muziek als identiteit: Ben ik van IJsselsteinse bloed?
In de podcast Ontmoet IJsselstein onderzocht Bas Heijkamp de muzikale ziel van onze stad. Volkszanger Mike Oskam, rapper Salvador en theaterman Eric van Gijn vertelden hoe muziek hen verbindt met IJsselstein. Het ‘ons-kent-ons’-gevoel kwam sterk naar voren, maar ook de drang om te vernieuwen.
House-DJ’s Mees & Wouter brachten met Fulco’s Friday een jonger publiek samen, terwijl Salvador straat en buurthuis vulde met zijn rapkunsten. Het IJsselsteins volkslied bleek een terugkerend thema. Oude tradities en nieuwe energie komen samen – muziek leeft in IJsselstein.
Toekomst van IJsselstein: Balans tussen oud en nieuw
Architectuur speelt een sleutelrol in de beleving van onze stad. Moderne architectuur zoals het stadhuis aan de Overtoom, door sommigen de ‘glasbak’ genoemd, blijft een gespreksonderwerp. Architect Marlies Adriaansen benadrukte tijdens een van haar rondleidingen hoe belangrijk het is om het historische stadsbeeld te bewaren, terwijl nieuwe wijken zoals Zenderpark de stad laten groeien.
Museum IJsselstein gaf dit jaar een kijkje in de toekomst met een tentoonstelling over architectuur. De wisselwerking tussen traditie en moderniteit definieert IJsselstein en maakt het de stad die we kennen – en waar we van houden.
2024 was een jaar waarin cultuur, geschiedenis en innovatie hand in hand gingen. IJsselstein liet zien dat het een stad is met ruimte voor traditie en vernieuwing. Wat brengt 2025? Ik kan niet wachten om het te ontdekken.
Karin Doornbos,
Liefs uit IJsselstein
Foto’s (tenzij anders vermeld): Liefs uit IJsselstein
Foutje gezien of heb je een andere opmerking? Mail: info@liefs-uit-ijsselstein.nl
Mede mogelijk gemaakt door
