Terwijl IJsselstein afscheid neemt van een van haar geliefde powervrouwen, opent in Museum IJsselstein een expositie over sterke vrouwen. Inspiratiebron voor de tentoonstelling is de legendarische Vrouwe Bertha van IJsselstein.
Fier en onverschrokken staat ze op haar sokkel. Maar hoe heet ze nou precies? Berthe, Bertha of Baerte? In de overlevering zijn veel varianten terug te vinden. De verwarring is begrijpelijk. Het is ook al even (lees: eeuwen) geleden. Wikipedia bestond nog niet en de lokale verslaggeving beperkte zich tot de stadsomroeper. Maar wie het weet mag het zeggen. Eén ding is zeker: ze spreekt tot de verbeelding en haar moed is legendarisch. Bertha van Heukelom: hoedster en heldin. Ze hadden het vast goed kunnen vinden samen, die twee powervrouwen uit IJsselstein. Beiden strijdbaar voor hun overtuigingen en met een groot hart.
Gelijkgestemden
Ondertussen in het museum. Een tentoonstelling in opbouw heeft altijd een spannende dynamiek. Tussen de druk heen en weer lopende technische mensen (vrijwilligers!), dozen, ladders en gereedschap all over the place, verschijnen langzaam de contouren van wat het gaat worden. Zo’n kijkje achter de schermen voelt altijd weer speciaal. Als een ingepakt cadeautje waarvan jij al stiekem mag kijken wat erin zit. Thema en titel van de -inmiddels geopende- expositie: Do for love. Een tentoonstelling over liefde, strijd, bescherming en opoffering.
Kunstenaars
De expositie in de panoramazaal van het museum is ‘klein maar fijn’ van opzet, met natuurlijk een hoofdrol voor de vrouwelijke kunstenaar. Muren zijn geslecht, ramen geopend. Treed binnen. Het is meteen duidelijk: om de imponerende installatie ‘Harmony of Love’ van kunstenaar Marian Genet (foto bovenaan) kun je niet heen. En waarom zou je. Vergeet de waan van de dag, ga zitten of liggen (schoenen uit!) en laat je koesteren door het kleurrijke knuffelkleed.
In dezelfde ruimte vind je de vrouwenbeelden van Efrat Zehavi. Ze staan model voor archetypen uit de kunstgeschiedenis, en zijn net als de keramieken talismannen van Shani Leseman een stuk subtieler, maar verdienen alle aandacht. Van Zehavi was dit voorjaar ook werk in de kasteeltoren te zien in de tentoonstelling voor Trudi van Zadelhoff: Where the wild roses grow.
Lokaal in ’t Lokaal
Het vrije en gratis toegankelijke deel van het museum bestaat uit een Koffiehuis en een Lokaal. Hier worden activiteiten en workshops georganiseerd en ook de geschiedenislessen van de basisscholen vinden hier plaats. Onder de titel ‘Lokaal in ’t Lokaal’ vind je hier, in wisselende samenstelling, werk van (uiteraard) lokale kunstenaars. Dit keer zijn de portretten van documentair fotograaf Bernadet de Prins aan de beurt. Ze portretteerde een groep uit Oekraïne gevluchte vrouwen die een tijdelijke thuisbasis in IJsselstein vonden. Bernadet werkte in dit project (Fierce) samen met ontwerper Franka van de Ven. Franka is verantwoordelijk voor de geborduurde gewaden van de vrouwen.
Rondje om de kerk
Maar er is meer. Andere portretten van de Oekraïense vrouwen, ook onderdeel van het project Fierce, zijn op groot formaat te zien in het Kronenburgplantsoen rond de Oude Nicolaaskerk. Wist je trouwens dat in die kerk ook het praalgraf van Vrouwe Bertha en haar geliefde Gijsbrecht te vinden is? Beslist de moeite waard om even te bekijken als je dit niet al eens gedaan hebt. Een ’totaalbeleving’ noemen ze zoiets geloof ik. Maar laten we niet overdrijven. Wandel vanuit het museum, om de kerk heen door het Kronenburgplantsoen naar de Kasteeltoren.
Daar staat ze
En daar staat ze dan, op haar sokkel. De vrouw waar het allemaal om draait. De Kasteelvrouwe van IJsselstein die vol moed en strijdvaardigheid verdedigde wat haar lief was. ‘Je zult eerst langs mij moeten’, stralen haar gevouwen armen en vastberaden blik uit. Maar de soep wordt niet zo heet gegeten en we mogen in de kasteeltoren naar binnen, waar een imponerende sculptuur van Maria Roosen op ons wacht. Het houten holle beeld weegt maar liefst 500 kilo en is gemaakt uit een boomstam. ‘Shelter’, een plek om te schuilen. Het raakt meteen. Later lees ik waarom. Het prachtige en indrukwekkende object is door de kunstenaar gemaakt in een periode van rouw. En dat voel je. Hier valt even alles samen.
Van de schoonheid en de troost.
Dag lieve Lysette.
IJsselstein gaat je missen.
Do For Love. Een tentoonstelling over liefde, strijd, bescherming en opoffering.
Karin Doornbos,
Liefs uit IJsselstein
Foutje gezien of heb je een andere opmerking? Mail: info@liefs-uit-ijsselstein.nl
Mede mogelijk gemaakt door
